Lịch sử ngắn gọn về các lần đánh thuế tiền gửi

Quay lại năm 1941, khi ảnh hưởng của cuộc Đại khủng hoảng còn nặng nề, một người Mỹ đã gửi thư tới Cục Dữ trự liên bang hỏi "Phải chăng là không khả thi khi áp dụng thuế Liên bang lên các tài khoản tiền gửi?".

Câu trả lời của Fed tuy lịch sự nhưng rất ngắn gọn: trong khi việc đánh thuế (lên tiền gửi) này rõ ràng có 'lợi thế đơn giản hành chính', nhưng nó không phù hợp với một quy tắc cơ bản về thuế trong nền dân chủ, đó là, các loại thuế được áp dụng phải phù hợp với khả năng chi trả.
...
Tháng 7 năm 1992, Thủ tướng thuộc Đảng Dân chủ Xã hội Ý Giuliano Amato đã áp dụng khoản thuế một lần lên các tài khoản ngân hàng. Nó chỉ bằng 0,6% so với kế hoạch của Cyprus, và vẫn còn để lại vết sẹo dài đối với tâm lý tài chính của nước này. Năm 1936, Na Uy thử nghiệm đánh thuế tiền gửi, và đã dẫn đến cuộc tháo chạy ồ ạt (exodus) tiền mặt ra khỏi nước này. Ngoài ra cũng có một vài ví dụ khác ở châu Mỹ La tinh như Brazil năm 1992, Argentina những năm đầu thiên niên kỉ, nhưng hầu hết được kết hợp với các biện pháp kiểm soát vốn, và là những nỗ lực cuối cùng (last-ditch) để cứu hệ thống tài chính sau khi tất cả các biện pháp khác đã được thử.
...

Hơn nửa tiền gửi ở các ngân hàng của Cyprus là của các chủ tài khoản người Nga (triệu phú, tỉ phú?) dùng Cyprus như thiên đường thuế để tránh bị đánh thuế ở quê nhà. Một khoản lớn nữa được sở hữu bởi người Anh. Đánh thuế lần này nhằm thu hồi lại một phần số tiền cần thiết cho cuộc cứu trợ từ những người gửi tiền này chứ không phải là từ những người đóng thuế của Cyprus.

Câu hỏi là tại sao người Nga và người Anh phải đóng góp vào khoản cứu trợ khi người Đức không muốn? Câu trả lời thực tiễn có vẻ dễ dàng là họ không ở trong phòng khi động thái này được bàn thảo. Và người Đức vẫn còn nhớ bài học từ các cuộc bầu cử năm ngoái.

Hay theo lời một người gần gũi với các cuộc đàm phán 'Về cơ bản, người Cyprus biến nước họ thành thiên đường thuế cho những đồng tiền bẩn từ Nga và giờ đây người Đức và các nước khác đang bắt họ phải trả giá'. 

Có điều, đây là cái giá gây thiệt hại xã hội ghê gớm.

Động thái này có nhiều ý nghĩa, dù đó là trạng thái cuộc khủng hoảng đồng euro, triển vọng các cuộc tấn công tiền gửi ngân hàng, và các khoản tiền gửi Anh trong các ngân hàng Cyprus, mà bây giờ sẽ bị khoét một phần cho gói cứu trợ. Tuy nhiên, trên hết, cần một sự cảm thông đối với những người gửi tiết kiệm của Cyprus. Thử tưởng tưởng: chỉ trong một đêm, khoản tiết kiệm cả đời của một góa phụ, được cẩn thận dành dụm qua nhiều thập kỷ, đã bị khoét mất, đơn giản chỉ vì các quan chức EU đã quyết định bảo vệ các quỹ phòng hộ (hedge fund) và thặng dư của Đức để dạy cho Nga một bài học.

Bài trước: Cấm bày bán thuốc lá công khai ở New York
Tags: economics

4 Comments

  1. D.B
    làm như Trung Hoa hồi trước, đóng cửa ngân hàng và xóa bỏ đồng tiền giá trị cao nhất, động thái này nhằm đánh 'thuế' vào những người dân tộc Trung Hoa không tin vào Chính phủ nên giữ tiền mặt trong nhà,

    hay EU đóng cửa ngân hàng và xóa bỏ đồng 500 euro, như vậy sẽ có đáng kể tiền cho ECB vì lấy được tiền từ tội phạm và rửa tiền thay vì nhắm tới người hưởng lương hưu và viên chức
  2. NXN
    Tại các nước bình thường thì mọi nguời có lợi tức đều phải khai và có thể bị đánh thuế trên các khoản lợi tức này (lương bổng, doanh lợi, v.v...)

    Khi có tiền gửi ngân hàng, người ta có nhiều chọn lựa căn cứ trên thủ tục lấy ra (thành tiền mặt) dễ dãi và nhanh chậm thế nào. Càng gửi lâu mà không dùng tới thì càng giúp ngân hàng có tiền cho người khác vay và ngân hàng trả tiền lời trên các khoản ký thác lâu dài đó. Tiền lời ấy cũng là lợi tức của người gửi tiền và phải kể vào căn bản tính thuế khi nào nhận được.

    Như vậy, quả là ký thác ngân hàng có nhiều loại, từ demand deposit vào current account (hay checking account) mà ta gọi là trương mực vãng lai, qua time deposit vào saving account, gọi là trương mục tiết kiệm.

    Bây giờ, Cyprus (Cộng hòa Síp) cùng quẫn và bị các nước Âu Châu khác (chủ yếu là Đức) đòi chia sẻ lỗ lã bằng cách đánh thuế trên mọi loại ký thác, tức là đổi luật chơi với những người gửi tiền thì thiên hạ sẽ rút tiền và đẩy mạnh khủng hoảng ngân hàng.

    Còn tại Việt Nam, khi người ta đòi đánh thuế trên các trương mục ký thác tiết kiệm nhiều hơn 500 triệu thì đấy đã là chuyện lạ: trừng phạt người gửi tiền tiết kiệm. Lý do thu thuế này là để cứu thị trường bất động sản lại càng lạ hơn vì khuyến khích đầu cơ địa ốc vì nếu có gì thì đã có nhà nước cứu mình, nhờ tiền tiết kiệm của người nào khác.

    Chuyện Cyrpus đã quái đản, chuyện Việt Nam còn đáng nản hơn nữa!

    Chúc vui
  3. ND
    Á TẾ Á CA
    Tác giả : PHAN BỘI CHÂU

    Non sông thẹn với nước nhà,
    Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu.
    Việc dây thép, việc tàu, việc pháo,
    Việc luyện binh, việc giáo học trường,
    Việc công nghệ, việc nông thương,
    Việc khai mỏ khoáng, việc đường hoả xa.

    Giữ các việc chẳng qua người nước,
    Kẻ chức bồi, người tước culi.
    Thông ngôn kí lục chi chi,
    Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang.
    Các thức thuế các làng thêm mãi,
    Hết đinh điền rồi lại trâu bò.
    Thuế chó cũi, thuế lợn bò,
    Thuế diêm, thuế tửu, thuế đò, thuế xe.
    Thuế các chợ, thuế trà, thuế thuốc,
    Thuế môn bài, thuế nước, thuế đèn.
    Thuế nhà cửa, thuế chùa chiền,
    Thuế rừng tre gỗ, thuế thuyền bán buôn.
    Thuế gò, thuế bãi, thuế cồn,
    Thuế người chức sắc, thuế con hát đàn.
    Thuế dầu mật, thuế đàn đĩ thoã,
    Thuế gạo rau, thuế lúa, thuế bông.
    Thuế tơ, thuế sắt, thuế đồng,
    Thuế chim, thuế cá, khắp trong lưỡng kì.
    ...
  4. Thu Hương
    Cuối tuần trước, đồng peso của Argentina đã có phiên giảm giá mạnh nhất kể từ năm 2002 – khi nước này thực hiện phá giá đồng nội tệ và sau đó vỡ nợ. Đồng peso giảm từ 6,92 peso/USD xuống còn 7,88 peso (tức 12%). Đồng tiền này lao dốc sau khi NHTW Argentina tuyên bố ngừng can thiệp vào thị trường tiền tệ. Theo Neil Shearing – chuyên gia đến từ Capital Economics, dự trữ ngoại hối của Argentina đã giảm từ mức đỉnh 47 tỷ USD hồi tháng 3/2011 xuống còn 25 tỷ USD (thấp nhất 7 năm) trong tháng 11/2013. Shearing nhận định cái giá phải trả để bảo vệ đồng peso đã lên đến mức quá cao. Chính phủ Argentina đã mắc nhiều sai lầm trong quản lý nền kinh tế. Thay vì giải quyết lạm phát, nước này lại tìm cách gian lận số liệu. Thay vì khắc phục những nguyên nhân gây nên tình trạng dòng vốn bị rút ra ồ ạt, Argentina cố gắng lấp liếm trong vô vọng.

Tin liên quan

    Hôn nhân

    Suy ngẫm