video
Thư viện
Tài trợ
Vì sao phân chia giai cấp vẫn trầm trọng ở Ấn Độ?
08 Aug, 2021
 |
| Together Forever. Photo courtesy Nishanth Jois. |
Trước thềm cuộc tổng tuyển cử sẽ được tổ chức vào tháng Năm tới đây, ứng cử viên Narendra Modi của đảng Bharatiya Janata (đảng dân tộc chủ nghĩa Hindu BJP), Thủ hiến bang Gujarat đang được coi là người dẫn đầu trong cuộc đua vào chức Thủ tướng Ấn Độ. Ông Modi từng là nhà buôn trà, trước đây đã chỉ trích lãnh đạo đảng Quốc đại Ấn Độ cầm quyền là những kẻ thượng lưu, tham nhũng và xa rời dân chúng. Lần này, ông nhấn mạnh vào xuất thân khiêm tốn của mình. Trong bài phát biểu hồi tháng Một, ông tuyên bố các lãnh đạo đẳng cấp cao thuộc đảng Quốc đại Ấn Độ e ngại phải đối đầu với một đối thủ ở đẳng cấp thấp. Nếu trúng cử, ông Modi sẽ trở thành Thủ tướng đầu tiên xuất thân từ đẳng cấp thấp (other backward classes, OBC). Tuy nhiên, ông không phải chính trị gia duy nhất nhận thấy lợi ích của việc nêu lên vấn đề này khi tranh cử. Trên thực tế, phân chia đẳng cấp vẫn còn ảnh hưởng rất lớn tới hầu hết người dân Ấn Độ.
Bộ Hiến pháp đồ sộ với tư tưởng khai phóng của nước này được kỳ vọng chấm dứt định kiến kéo dài hàng nghìn năm ở Ấn Độ rằng con người được định sẵn vị trí xã hội, và cả nghề nghiệp, ngay từ khi sinh. Hiến pháp đã xóa bỏ ‘tiện dân’ (untouchability) – hủ tục quy định toàn xã hội sẽ xa lánh những kẻ 'tiện dân ô uế' hay còn gọi là Dalit, nay gần như đã biến mất trong xã hội Ấn Độ. Nhiều luật khác nhau nghiêm cấm sự phân biệt đẳng cấp nhưng đồng thời cũng có các chính sách của nhà nước thúc đẩy sự phân biệt giai cấp "tích cực" như dành thêm suất trong giáo dục bậc cao hay việc làm trong cơ quan công quyền cho những nhóm người phải chịu thiệt thòi hay ở đẳng cấp thấp. Vì vậy, một số chính trị gia đã rất thành công trong việc lợi dụng vấn đề giai cấp để thu hút phiếu bầu bằng cách hứa hẹn những lợi ích (goodies) còn lớn hơn thế. Ví dụ tiêu biểu là ứng cử viên Thủ tướng khác, bà Mayawati, nguyên Thủ hiến bang Uttar Pradesh với dân số hơn 200 triệu người, hiện dẫn đầu đảng của người Dalit. Ở bang Bihar miền Bắc, các đảng phái chính trị đang giành giật (jostle) các nhóm giai cấp để hình thành liên minh. Ở bất kì nơi nào, lá phiếu cử tri đều có thể bị thay đổi bởi xuất thân giai cấp của ứng cử viên.
Tuy nhiên, đừng chỉ đỗ lỗi cho các chính trị gia. Các nhân vật có tiếng nói khác trong xã hội như những người đứng đầu 'khap panchayats' (các chức sắc làng không qua bầu cử, gồm toàn đàn ông) hay các bậc cao niên ‘cổ hủ’ (doughty) trong gia đình cũng là những tác nhân duy trì định kiến giai cấp mạnh mẽ hơn các chính trị gia rất nhiều. Tiêu biểu như chuyện hôn nhân, ở các vùng nông thôn, việc đi ngược lại luật lệ xã hội và kết hôn với người ở đẳng cấp thấp hơn sẽ dẫn đến hậu quả tai hại. Haryana, một bang ở phía bắc Ấn Độ vẫn tồn tại xã hội cổ hủ hà khắc nổi tiếng với những vụ xử tử thường xuyên cả đàn ông và phụ nữ vi phạm luật lệ. Ngay cả ở thành phố, giai cấp vẫn là một tiêu chí quan trọng khi sắp xếp các cuộc hôn nhân. Trong bất cứ quảng cáo tìm bạn đời nào trên báo chí hay khi đăng kí vào một trang web hẹn hò trực tuyến, các tiêu chí về giai cấp cũng được liệt kê rõ ràng và chi tiết (‘Brahmin tìm Brahmin’, ‘Mahar tìm Mahar’) giống như các tiêu chí khác về tôn giáo, giáo dục, bằng cấp, thu nhập và ngoại hình. Nghiên cứu các trang hẹn hò này cho thấy chỉ một phần tư thành viên ghi ‘giai cấp không thành vấn đề’. Điều này cũng phản ánh sự quan tâm của các bậc cha mẹ luôn muốn con cái lấy người cùng giai cấp bởi hôn nhân sẽ gắn bó hai đại gia đình với nhau một cách mật thiết.
Chừng nào hôn nhân còn diễn ra chủ yếu giữa những người cùng giai cấp, khó có thể trông mong một đạo luật hay chiến dịch cộng đồng nào đó sẽ xóa bỏ được sự ám ảnh dai dẳng của người dân về vấn đề này. Tình trạng này xem ra sẽ còn kéo dài: một nghiên cứu vào năm 2005 cho thấy chỉ 11% phụ nữ Ấn Độ lấy người khác giai cấp. Đang có những thay đổi diễn ra tuy chậm nhưng tích cực về vai trò của giai cấp trong việc quyết định công việc, tài sản, giáo dục và những cơ hội khác của một người bình thường. Giai cấp không là vấn đề đối với các công việc như nhân viên trực điện thoại, lập trình viên hay giáo viên tiếng Anh. Càng nhiều những công việc như này được tạo ra và càng nhiều người thoát ly khỏi những ngôi làng cổ hủ, tiến bộ sẽ đến càng nhanh.
Đăng Duy
The Economist
Tags: india
(2) Bạn đi bộ trên lề đường, gặp quán ăn bán buôn lấn chiếm vỉa hè của bạn, bạn sợ đi xuống đường bị tai nạn cho mình, nhưng bạn dám đến nói những người buôn bán lấn chiếm đó dẹp vào không?
(3) Bạn thấy một anh lái xà lan nhậu say xỉn, vẫn điều khiển phương tiện, có nguy cơ đâm sập cầu gây tai nạn chết người cho bạn và gia đình bạn, bạn dám nói với anh ta hãy ngừng lại hay không???
Câu trả lời đa số là KHÔNG DÁM!
Ở một xã hội mà những kẻ dốt nát ngu ngốc làm điều sai, điều bậy có thể gây tội ác... đầy rẫy nhưng lại vênh váo, và hung hăng! Trong khi người đúng đắn ngay thẳng lại không dám hó hé, không dám nhìn thẳng vào mắt bọn nó sợ bọn nó gây hấn tấn công mình ngay và luôn chớ ở đó dám mở mồm ra ý kiến à!
Thế giới ở đâu cũng có bọn dốt nát ngu ngốc và hung tợn đó cả, cái bọn mà mạng sống của mình còn coi không ra gì thì xá gì mạng sống người khác! Nhưng thế giới thì họ sẽ tách biệt cách ly bọn đấy vào những khu riêng, thành phố riêng, bọn đó muốn chết sống gì với nhau cũng được..., bọn giàu có tinh hoa đàng hoàng sẽ bỏ đi nơi khác mà sống!
Còn ở Việt Nam ta, thì lại cào bằng, xoá bỏ mọi giai cấp, mọi cách biệt ranh giới xã hội... điều đó sẽ chẳng làm cho bọn dốt nát ngu ngốc ấy khá lên, mà ngược lại kéo kẻ giỏi giang tinh hoa ngày càng tệ hại đi, và chết chung banh xác với những vụ nổ bom, sập cầu do bọn ngu gây ra!
Đó là điều Sai của xã hội này!
Ở đoạn đầu, anh có nói về mấy vụ tai nạn gần đây và đặt câu hỏi giả định về thái độ của người nghe khi chứng kiến phần đầu/nguyên nhân của những vụ đó.
Sau đó anh trả lời luôn hộ là: KHÔNG DÁM.
Trong trường hợp này, trách nhiệm ngăn chặn những vụ việc trái luật (cưa bom, lấn chiếm vỉa hè, điều khiển phương tiện trong trạng thái say xỉn) thuộc về cơ quan hành pháp, ở VN ta vẫn gọi là Nhà nước. Một thói quen khá hài hước của các anh đó là dồn trách nhiệm của Nhà nước cho dân ví dụ như: cứu nạn, bắt cướp... Các anh định thực thi 1 trách nhiệm mà không có quyền/kỹ năng tương ứng???
Đoạn sau "Ở một xã hội...mà sống" anh nói đúng 1 phần là giai cấp giàu có tinh hoa sẽ sinh sống ở 1 khu biệt lập, một cách tự nhiên. Việt Nam cũng vậy, anh Vượng rất thích điều này. :)
Còn anh nói rất sai là bọn dốt nát và ngu ngốc sẽ được cách ly bla bla. Anh sang các nước phát triển mà cách ly nó xem, bị kiện phân biệt ngay. Hơn nữa, bọn dốt nát, ngu ngốc và hung tợn không có nghĩa là nó không giàu.
Đoạn sau cùng anh có nói là Việt Nam cào bằng này kia. Anh nhầm rồi. Khoảng cách về thu nhập, mức sống giữa các giai tầng ở VN tăng rất nhanh chóng. Việc này đã được chứng minh bởi các tổ chức uy tín trên thế giới. Việc cào bằng mà anh nói đã diễn ra từ thập kỷ 60 của thế kỷ trước mất rồi.
Về tổng thể, đoạn văn của anh chia làm 2 phần:
- Phần 1: đưa ra 3 ví dụ về 3 cases tai nạn và thăm dò phản ánh của mọi người.
- Phần 2: Nói về thực trạng thế giới sẽ tách biệt bọn dốt nát, ngu ngốc khỏi những người giàu có tinh hoa. Ở VN, cào bằng dẫn đến chết chùm -> kết luận VN làm Sai.
Không nói về cái sai chi tiết tôi viết ở trên, 2 đoạn văn này có chút vấn đề về logic: Trách nhiệm ngăn chặn hiểm họa có liên quan gì đến cách biệt giai tầng xã hội?
Kết luận: là bác sĩ lại có vợ xinh không nhất thiết phải là nhà phản biện xã hội giỏi.
vậy là "mọi việc đã có Đảng, Nhà nước lo", đúng quá rồi, hoan hô bạn Chim Sẻ :D
(1) Bom bị thằng Ngu xì hàn nổ banh xác tan nát cả xóm, cả xã hội bức xúc thương cảm..., nhưng sau đó không ai quan tâm đến việc Tìm Nguyên Nhân tại sao, bom đó ở đâu, tại sao được mua bán, quản lý bom mìn thế nào, ai chịu trách nhiệm, phải cải tiến về luật hay công tác quản lý ra sao để sau này KHÔNG BỊ NỔ NỮA?
(2) Em gái rủi ro bị bó bột cưa mất chân, xã hội thương cảm, lên án rầm rộ, người bênh kẻ chửi ỏm tỏi..., nhưng sau đó lại chìm vào quên lãng! Chưa nghe một bệnh viện nào tổ chức họp chuyê môn rút kinh nghiệm ca đó, chưa nghe sở ban ngành tỉnh thành nào họp triển khai quản lý chất lượng dịch vụ y tế tỉnh mình nhằm hạn chế những ca mất chân như vậy nữa!
(3) Cầu bị xà lan đụng sập, tài xế chạy ngược đường đâm chết 3 người, cần cẩu gãy đè chết người... vân vân...,
rất nhiều cái chết tai nạn cứ xảy ra, người ta vẫn cứ chửi bới, thương cảm... và chả ai quan tâm đến bài học rút ra, kinh nghiệm hay khắc phục gì cả, cứ thế mà chết tiếp tục mà thôi...!
Xã hội như thế thì gọi là Âm Tính đấy!